Son yıllarda ciddi anlamda yükselen kira ve ev fiyatları orta ve dar gelirli aileleri zor duruma sokarken bu aileler için ev sahibi olmak bir hayalin ötesine geçemiyor.

Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) ve Tüketici Fiyat Endeksi'ne (TÜFE) bağlı olarak artması gereken kira fiyatlarının son bir yıl içerisinde kontrolden çıkarak rastgele yükseltilmesinin doğru olmadığını belirten Diyarbakır Emlakçılar Derneği Başkanı Mustafa Koç, yetkilileri yeni denetleme kurumları kurarak bu işi kontrol altına almaya davet etti.

Yükselen konut fiyatlarının önüne geçmek için yeni imar yerlerinin açılması, inşaat malzeme fiyatlarının düşürülmesi ve arsa sahiplerinin keyfi olarak fiyat biçmemeleri gerektiğini belirten Koç, yetkililerin acilen belli bir düzenleme getirmesi gerektiğine vurgu yaptı.

Diyarbakır'ın belli bölgelerinde daire fiyatlarının bir milyon TL'nin de üzerinde olduğunu vurgulayan Koç, konut fiyatlarında meydana gelen artışların halkın bütçesini zorladığını ve bu soruna bir çözüm beklediklerini dile getirdi.

"Şu anda Diyarbakır'da 15 bin konuta ihtiyaç var"

Artan kira ve konut satış fiyatlarının birçok nedeni olduğunu söyleyen Koç, "Emlak piyasasındaki fiyat artışlarından birincisi konut yetersizliği, ikincisi inşaat malzemelerinin yükselmesi, üçüncüsü ev sahiplerinin keyfi olarak ev fiyatlarını yükseltmesi, dördüncüsü ise emlak piyasasını denetleyecek bir kurumun olmamasıdır. Birbirleriyle bağlantılı olan bu sorunların çözümü ise yetkililerin bir an önce emlak piyasasına el atmalarıdır." dedi.

Konut fiyatlarındaki artışın önüne geçmek için yeni imar alanları oluşturulup konut sayılarının artırılması gerektiğini belirten Koç, yerel yönetimlerin yıllardır emlak piyasası ve yeni imar yerlerinin oluşturulması için gerekli çalışmaların gerçekleştirmediğini ifade etti.

Diyarbakır'da 15 bin konuta ihtiyaç duyulduğunu dile getiren Koç, "Bugün Diyarbakır'ın birçok yerinde yeni imar yerleri açılsaydı konut sıkıntısı yaşanmaz ve bununla paralel olarak fiyat artışı da olmazdı. İçinde bulunduğumuz günler, tayinlerin gerçekleştiği ve kiralık daire piyasasının hareketli olduğu günlerdir. Kiralık daireler Diclekent bölgesinde 2 bin 500 ile 4 bin TL arasında. Bir devlet memuru bile gidip o bölgede kirada yaşayamaz." şeklinde konuştu.

"Konut fiyatlarını emlakçılar değil mülk sahipleri yükseltiyor"

Konut fiyatlarının yükselmesinin sebeplerinden birinin de arsa fiyatlarının yükselmesi olduğunun altını çizen Koç, "Arsalar özel mülkiyet olarak adlandırılabilir ama bunlara da bir çeki düzen verilmeli ve arsa satımları konusunda denetimler yapılmalıdır. Kira ya da ev fiyatlarının artmasında; kiracılar müteahhitleri, müteahhitler ise kiracıları ya da emlakçıları suçluyor. Halbuki bu fiyat artışlarında emlakçıların hiçbir rolü yoktur. Emlakçı bir aracıdır, mal sahibi mülküne ne fiyat biçerse emlakçı onu söyler." ifadelerini kullandı.

Müteahhitlerin arsa sahiplerine yarı yarıya daire vermesi nedeniyle bazı bölgelerdeki konut fiyatlarının bir milyon TL'ye kadar yükseldiğini söyleyen Koç, "Müteahhitlerin fazlaca kar elde ettikleri biliniyor ama öyle değil. Çünkü bir müteahhit arsa sahibiyle yüzdelik olarak anlaşıyor ve yarı yarıya kadar arsa sahibine daire veriyor. Bunun sebebi de imar alanlarının kısıtlı olması ve arsa sahiplerinin bunu bu şekilde değerlendirmesidir. Müteahhit, arsa sahibine verdiği dairelerin dışında kendine kalan dairelerden kar elde etmek için tüm zararlarını çıkartarak satıyor." dedi.

"TOKİ çözüm değil müteahhitler için yeni imar yerleri açılmalı"

Diyarbakır'da artan konut fiyatlarının sadece yerel yönetimlerin değil aynı zamanda hükümetin de elini taşın altına koyması gerektiğini dile getiren Koç, "Merkezi hükümet aylar içerisinde 2 kat artan inşaat malzemeleri fiyatlarına el atıp bu yükselişin önüne geçmelidir. Belediyeler de acilen yeni imar yerleri açmalıdır. Ev sahiplerinin kirayı yükseltmek için uyguladığı keyfi muamelelerin de engellenmesi için devlet önlemler almalıdır. Şu ana kadar Emlakçılık Kanunu yoktu ama şu anda böyle bir kanun çalışması var ve yasallaşacak. TEFE ve TÜFE fiyatlarına endeksli kira fiyatları 2020 yılı itibariyle uygulanmıyor, herkes kendi kafasına göre konutuna fiyat biçiyor. Bunlar mutlaka denetlenmeli." diye belirtti.

Yapılan araştırmalara göre kira artışlarının en yüksek olduğu ilin Diyarbakır olduğunun altını çizen Koç "Diyarbakır kira artışında Türkiye birincisi. İstanbul bile bizim kadar kiralara zam yapmadı. Bunun önüne geçmek için TOKİ çözüm değildir. Biz TOKİ'ye karşı değiliz ama yeterli bulmuyoruz. Konut sayısını artıracak olan müteahhitlerdir, bunlara yardımcı olunmalı. Bir kentte konut sayısı yükselirse kiralar ve konut satış fiyatları da düşer." dedi.