Türkiye’de 8 milyona yakın engelli olduğu belirtilirken bunlardan bir kısmı tekerlekli sandalyeye mahkum yaşıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından tekerlekli sandalyeye ihtiyaç duyan engelli vatandaşlara akülü ve aküsüz tekerlekli sandalye temin edilirken elleri olmayan veya iki elini kullanamayan engellilerin önüne ise Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) engel olarak çıkıyor.

SUT’ta “Sandalyeyi hastanın kendisi kullanmalı” şeklinde ibarenin yer almasının binlerce engelliyi mağdur ettiği savunan engelli aileleri, sorunlarını İlke Haber Ajansı (İLKHA) aracılığıyla paylaştılar.

Mevcut uygulamaya göre, elleri olmayan veya iki elini kullanamayan bir engelliye manuel yani motorsuz tekerlekli sandalye verilmediği gibi akülü araç kullanamayacağı için de  ‘akülü tekerlekli sandalye kullanabilir’ şeklinde hastane raporu düzenlenmediğini ifade eden aileler, “Bu rapor yüzünden engellilere ne akülü ne aküsüz tekerlekli sandalye veriliyor.  Binlerce engelli, tekerlekli sandalye alamadığından evinden dışarı çıkamıyor. Engellilerin hayatın bir parçası olabilmeleri ve dışarı çıkabilmeleri için ellerini kullanamayan engellilere özel, refakatçilerin arkadan kumanda edebileceği fonksiyonda akülü araçlar istiyoruz.” diyerek yetkililere seslendiler.

“İki elini kullanamadıkları için akülü araç alamıyorlar”

Engellilerin SGK’dan akülü araç alma konusunda yaşadığı sıkıntılara dikkat çeken engelli babası Beşir Tokmakçı, “İki eli tutmayan tekerlekli sandalyeye muhtaç engellilerin karşı karşıya kaldığı en büyük sorunlarından biri de ‘Akülü sandalye kullanabilir’ raporu alamamalarıdır. Hastaneler ‘akülü araç kullanabilir’ şeklinde rapor vermek için, ‘belden aşağısının tutmaması, zihinsel engelli olmaması ve bir eli çalışmıyor olması’ şeklindeki kriterleri göz önüne alıyorlar. İki eli çalışana manuel tekerlekli sandalye kullanabildiği için otomatik akülü tekerlekli sandalye verilmezken iki elini kullanamayana da yine kumanda edemeyeceği için akülü tekerlekli sandalye verilmiyor.” diye konuştu.

“Refakatçilerin arkadan kumanda edebileceği fonksiyonda akülü araçlar temin edilsin”

İki elini kullanamayanlar için refakatçilerin arkadan kumanda edebileceği fonksiyonda akülü araçlar temin edilmesi gerektiğini ifade eden Tokmakçı, “Elleri olmayan veya ellerini kullanamayanlar için akülü araçların önünde bulunan kumandayı, refakatçilerin arkadan kumanda edebileceği şekilde arka kısma alabilirler. Bunun örneği Avrupa’da var, bu şekildeki engelli araçlarını İstanbul ve Ankara’daki hava alanlarında gördüm, bunlar hem engelli için hem de refakatçisi için çok kullanışlı. Bu tekerlekli sandalyeyi kullanan refakatçi, aracı itmiyor, akülü aracın arka kısmındaki basamağa binerek faydalanabiliyor ve yorulmamış oluyor. Bu şekilde olursa refakatçi yaşlı anne ve babalar da engelli çocuklarını alarak rahatlıkla gezebilir.” şeklinde konuştu.

Engelli kızı Suphiye Mutugu’nun iki elini kullanamadığı için akülü araç alamadıklarını ifade eden anne Fatma Mutuğu da, kızı için arkadan kumandalı akülü tekerlekli sandalye temin edilmesini istedi.

Kızının Açık Öğretim Fakültesinde Sosyoloji Bölümü’nü okuduğunu ve sosyal hayatla iç içe yaşamak istediğini dile getiren Mutuğu, “Kızımın iki eli de tutmuyor. Bu yüzden akülü araç kullanması imkansız.

Akülü araçların tümü önden tekerlekli sandalyede oturan tarafından kumanda edilecek şekilde düzenlenmiş. Ben yaşlı bir insanım, kızımı bir yere götürürken çok zorluk çekiyorum. Bu yüzden arkadan kumanda edebileceğim, akülü bir tekerlekli sandalye istiyoruz.” diyerek yetkililere seslendi. (Ayhan Kaya-İLKHA)