'Erdoğan’ın söylemi yumuşuyor'

Financial Times gazetesinin İstanbul mahreçli analizinde, Türkiye Başbakanı Tayyip Erdoğan’ın “daha ılımlı bir tavır” takınmaya başladığı belirtiliyor.

Daniel Dombey, kısa süre öncesine kadar Abdullah Öcalan’ın idamından söz eden Erdoğan’ın, şimdi Kürt sorununa çözüm arayışı çerçevesinde hapisteki PKK lideriyle dolaylı olarak görüşmekte olduğuna dikkat çekiyor.

Analizde, Erdoğan’ın Suriye’deki çatışmalar konusunda Devlet Başkanı Beşar Esad aleyhine söyleminin yerini, “Rusya ile ortak zeminde buluşma” çabasının aldığı da belirtiliyor. Bir yandan da, Suriye rejimine karşı savaşan İslami grupları açıkça destekleyen Körfez’deki Arap ülkeleriyle Türkiye arasında bir mesafe oluştuğu dile getiriliyor.

Analize göre, üçüncü bir değişim de Türkiye’nin Avrupa Birliği ile ilişkileri konusunda. Türkiye’nin AB üyeliği çabasının yeniden gündeme taşındığına dikkat çeken yazar, Fransa ve Almanya liderlerinin Ankara’ya davet edildiğini hatırlatıyor.

Dombey, bu değişimi geçen yılki gelişmelere bağlıyor. 2011’de % 50 civarında oy alan Erdoğan’ın, Arap Baharı’nı yaşayan ülkeleri gezisinde on binler tarafından karşılandığını ve ülke ekonomisinin % 8 civarında büyüdüğünü anımsatıyor yazar.

Analizde, 2012’deki gelişmeler ise şöyle özetleniyor:

“İçeride, 500’den fazla kişi PKK ile savaşta öldü. Suriye daha derinlere batarken, Türkiye etkinliğinin sınırlarıyla karşılaştı. Ekonomik büyüme ise % 3’e geriledi.

Dahası, Erdoğan’ın göz önüne alması gereken seçimler kapıda ve ülkenin Başkanı olmaya hevesli.”

Analiz, şu ifadelerle son buluyor:

“Ankara’yı içeriden izleyenler, Erdoğan’ın son zamanlarda söyledikleriyle ilgili herhangi bir büyük teori kurulmaması gerektiği uyarısı yapıyor. Başbakan, her şeyden önce kurnaz ve ileri görüşlü olan, uzun oyunu içgüdüsüyle oynayan özgün bir politikacı. Varmak istediği nokta üzün süredir hararetli tartışmaların konusu.

Ve işte açılım ortada; söylemdeki değişim inkar edilemez. Orta Doğu ve esasen Avrupa, on yıllardır görülmeyen bir değişim halinde; içinde oldukları açmazlardan çıkmak için yapacakları çok şey var.

Aynısı, dünya sahnesinde yükselmekle olan güçlerden Türkiye için de geçerli.”

Mali'de tarihi el yazmaları kül oldu

Times gazetesi, Fransa ordusunun Mali kenti Timbuktu’yu İslamcı militanların elinden geri almasına iki sayfa ayırmış.

Haber ve analizlerde, böylece Mali’nin kuzeyindeki bütün kentlerin yeniden Fransa destekli Mali hükümetinin eline geçtiği, İngiltere’nin de Mali ordusunu eğitmek için 250 askeri eğitmen görevlendireceği anlatılıyor.

Diğer gazetelerde olduğu gibi Times’ta da, militanların şehri terk ederken paha biçilemez değerdeki el yazmalarını yok etmesi irdeleniyor.

Ben Macintyre şöyle diyor:

“Ahmed Baba Enstitüsü’nün yakılması, Taliban’ın 2001’de Bamyan Buda heykellerini tahrip etmesi kadar çarpıcı olmayabilir ama aynı küçümseyici nihilizm ruhuyla gerçekleştirilmiştir.

Enstitüde, bazıları 13. yüzyıldan kalma olan ve aralarında kimya, astronomi, edebiyat, hukuk ve matematik alanlarındaki bilimsel eserlerin de olduğu, Arapça ve Afrika dillerinde binlerce el yazması bulunuyordu.”

Selefi ve Sünni militanların, İslam’ın Sufi anlayışından öncülerine ait türbeleri de yıktığına dikkat çeken yazar, söz konusu eserlerin aynı zamanda “Afrika’ya medeniyetin beyaz adam tarafından getirilmediğinin” kanıtları olduğunun altını çiziyor.

2003'ten beri kütüphanede çalışan Seydou Traoré, Guardian gazetesine verdiği demeçte, yanan kütüphanedeki binlerce el yazmasının küçük bir bölümünün dijital ortama aktarıldığını belirtiyor.

Traore, şöyle diyor: "Coğrafya, tarih ve dinle ilgili bunlar. Biri Türkçe. Ne yazdığını bilmiyoruz."

Times’taki başka bir analizdeyse, Fransa’nın yüzölçümünden daha büyük olan Sahra bölgesindeki kentlerin geri alınmasının ardından, gerilla savaşı devresinin başlayacağı öngörülüyor.

“Kuma batmak” başlıklı analizde, El Kaide bağlantılı militanlarla aralarına mesafe koymaya çalışan ayrılıkçı Tuareg militanlarıyla masaya oturulabileceği belirtiliyor.

Independent gazetesinin başyazısında da benzer bir yaklaşım hakim.

Mali’den çıkarılacak dersin, Amerika Birleşik Devletleri’nin yardımı olmadan, Fransa ve İngiltere’nin Batı Afrika’daki İslamcı militanlarla baş edemeyeceği öne sürülüyor.

Mısır’da sokak kavgaları endişesi

Guardian gazetesinde, Afrika’nın diğer kısmındaki gelişmelere ışık tutuluyor. Ian Black’in imzasını taşıyan analizinin başlığı şöyle: “Milisler Mısır’ın demokrasiye geçişini tehdit ediyor.”

Şiddet olayları ve protestolar nedeniyle Müslüman Kardeşler üyesi Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin üç kentte olağanüstü hal ilan ettiğini hatırlatan Black, seçimlere aylar kala İslamcı ve muhafazakâr kesim ile liberal, laiklik yanlısı ve solcu gruplar arasındaki gerilimin tırmandığı uyarısı yapıyor.

Bu grupların kendi milis güçlerini devreye sokabileceği belirtilen analizde, “Çok sayıda Mısırlı ülkenin geleceğini belirlemenin oy vererek değil sokak kavgalarıyla olacağına inanırsa bu endişe uyandırır” deniliyor.

Diğer yandan, yeniden askeri yönetime dönme tehlikesinin belirmesinin, tarafları uzlaşmaya zorlayabileceği ifade ediliyor.

Kanser tedavisinde yeni umut

Daily Telegraph gazetesinin manşeti, kanser hastalıklarının tedavisinde kaydedilen ilerlemeler üzerine.

Tümörlerin genetik kodununun ve diziliminin belirlenmesiyle, kanser hastalıklarının kontrol altına alınabileceği belirtiliyor haberde.

Londra’daki Kanser Araştırma Merkezi Başkanı Profesör Alan Ashworth, böylece kanserin ölümcül bir hastalık değil, kronik bir hastalık haline geleceğini söylüyor.