Son yıllarda yemeni ustaları tarafından tasarlanan yeni model ve çeşitli renklerle büyük ilgi görmeye başlayan Gaziantep'in yöresel el dikimi deri ayakkabısı yemeni, ayak sağlığı açısından pek çok faydası olduğundan dolayı yazın yoğun ilgi görüyor.

Sıcaklıkların artmaya başlamasıyla birlikte Gaziantep’te vatandaşlar, ayaklarındaki terleme, koku ve mantar gibi sıkıntılara çözüm olarak yemenilere ilgi gösteriyor. Ayaklarındaki koku ve terlemeden kurtulmak isteyenler, ayakları serin tutması ve hafifliği nedeniyle daha çok tercih ediliyor.

Yemeniler hafif olması nedeniyle ayakları yormazken ince deri nedeniyle de rahat bir kullanım imkanı sunuyor. Orijinal özelliklerini kaybetmeden günümüze kadar gelen ve tamamen doğal malzemelerden yapılması nedeniyle nasır, ayak kokusu ve terlemeye neden olmayan yemeni ayakkabılara özellikle de Covid-19 salgının ardından ilgi daha da arttı.

El emeği, göz nuruyla değişik renk ve modellerde yaptıkları yemenilerle mesleklerini ayakta tutmaya çalışan yemeni ustalarının yeni modelleri hem yurt içinde hem de yurt dışında çok sayıda kişinin de yemeniye olan ilgisini artırdı.

Günümüz ustalarının yaptıkları yeni modeller ve birçok renkle günümüze uygun hale getirilen, Avrupa ülkeleri başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesine ihraç edilen yemeni ayakkabılar, ayağı serin ve rahat tutması nedeniyle daha çok yaz aylarında tercih ediliyor.

Daha çok yaygın olarak Gaziantep, Şanlıurfa, Kilis, Hatay, Adıyaman ve Kahramanmaraş gibi bazı bölge illerinde üretilen yemeni ayakkabılar, meşakkatli pek çok işlemin ardından müşterilere ulaştırılıyor.

Sığır ve manda derisinden üretilen yemeni ayakkabılar, Gaziantep'in de kültürel değerleri arasında yer alıyor. Yemeni ayakkabılar, yerli vatandaşların yanı sıra yabancı turistlerin de büyük ilgisini çekiyor.

Tarihi Bakırcılar Çarşısı’ndaki dükkanında çeşitli renk ve modellerde yemeni ayakkabı, terlik, sandalet ve çanta üretimi yapan Mehmet Duran Gökdeniz, ayak kokusu, terleme ve mantardan koruduğu için yöresel yemeni ayakkabıların büyük bir rağbet gördüğünü söyledi.

Yemeni ayakkabıların hafif olması nedeniyle ayakları yormadığını ve ince deri nedeniyle de rahat bir kullanım imkanı sunduğunu belirten Gökdeniz, ayağı serin tuttuğu için daha çok yaz aylarında ilgi gördüğünü ifade etti.

Ayakta koku ve ter yapmayan yemeni ayakkabıların yoğun ilgi gördüğünü ifade eden Gökdeniz, ayak sağlığını düşünen herkese özellikle yaz aylarında yemeni giymelerini tavsiye ettiğini belirtti.

Yemeni ayakkabı üretiminin 1400 yıllık gibi bir geçmişi olduğunu anımsatan Gökdeniz, “Yemeniler ve diğer çeşitleri Yemen'de ve Yemenli bir usta tarafından ilk olarak yapılmış. Günümüze kadar yemeni ayakkabılar gelmiş. Yemeni ayakkabının özellikleri ise çok sağlıklı ve rahat olmasıdır, yemeniden daha rahat bir ayakkabı yok.” dedi.

“Koku ve kaşıntı yapmaz”

Tamamıyla el emeği, içi ve dışı ince deriden yapılan yemeni ayakkabıların herhangi bir kimyasal ya da boya içermediğini ifade eden Gökdeniz, “Eski dönemde fazla boya çeşidi yoktu. Sadece kırmızı ve siyah boya vardı. Bundan dolayı yemeni ayakkabı da fazla renk yoktu. Aslında yemeninin özelliği renk değil, yüzde 100 deri ve sağlıklı olmasıdır. Deri tuzla yoğurulur, ayakta koku yapmaz, içinde bir mikrop barındırmaz. Teknoloji arttıkça ve boya çeşitleri çıktıkça bizde farklı farklı renklerde yemeni ayakkabı yapmaya başladık. Geçmişte sadece kırmızı ve siyah yemeni ayakkabı olurdu. Çünkü imkanlar da o kadardı. Ama şu anda imkanlarımız değişti. Ana özellikten dışarı çıkmamak şartıyla farklı farklı renk ve modellerde yemeni ayakkabı yapmaya çalışıyoruz. Yemeni ayakkabılar yazın daha çok rağbet görüyor. Çünkü yemeni ayakkabı her yerden hava alıyor. Ayak terlemiyor, ayak terlemeyince de koku olmuyor ve rahat oluyor. İnsanlar tabi ki eskiye dönük yemeni ayakkabıları tercih ediyorlar.” ifadelerini kullandı.

“Yazın daha çok tercih edilir”

Yaz aylarında ayağı serin tutması nedeniyle sıcaklarda yemeni tercih edildiğini belirten Gökdeniz, ter ve koku yapmaması nedeniyle yemeni ayakkabılara olan ilginin arttığına da dikkat çekerek şunları dile getirdi:

“Mantar rahatsızlıkları ayağın hava almamasından ve bakterilerin çıkmasından kaynaklanıyor. Yemeni tuzla yoğrulduğundan dolayı herhangi bir mikrop barındırmıyor ve mikropları öldürüyor. Yemeni her yerden hava aldığından dolayı da terleme çok fazla olmuyor. Nasırda aynı şekilde terlemeden olur ve yemeni ayakta oluşan nasır ile mantarı önler. Yemeni çok sağlıklı bir ayakkabıdır. Bundan dolayı da özellikle yazın daha çok tercih edilir. Deri su geçirir. Çünkü derinin gözle görülmeyen gözenekleri var. Bundan dolayı kışın yemeni giyilmez. Bir de yemeni serin olur. Serin olduğundan dolayı kışın giyilmez. Bundan dolayı yazın daha çok tercih edilir.”

“Dünyadaki bütün ülkelere yemeni ayakkabı gönderdim”

Sağlıklı, hafif ve rahat olması nedeniyle Türkiye genelinde ilgi gören yemenilerin ayakkabı sektöründe söz sahibi olan İtalya, Almanya ve İngiltere gibi dünyadaki birçok ülkeye de ihraç edildiğini bildiren Gökdeniz, “Yemeni ayakkabılar dünyanın her yerine gönderiliyor. Son yıllarda yemeni ayakkabı kullanımı çok yaygınlaşmaya başladı. Bizim halkımızda yemeniyi çok fazla tercih etmeye başladı. Sektör olarak büyümeye başladık. Bu bizim için çok güzel bir durum. Daha önceleri yabancılar çok fazla yemeni kullanmazdı. Ama şu anda yabancılar bizim vatandaşlarımızdan daha fazla kullanmaya başladı. Çünkü yemeni ayakkabıyı sağlıklı görüyorlar. Araştırıyorlar, inceliyorlar ve yemeni hakkında bilgiye sahipler. Amerika başta olmak üzere Avrupa ülkelerine yemeni gönderiyoruz. Hemen hemen dünyadaki bütün ülkelere yemeni ayakkabı gönderdim ve yemeni göndermediğim ülke kalmadı diye düşünüyorum.” diye konuştu.

Yemeni ayakkabı fiyatlarının 100-150 lira arasında değiştiğini belirten Gökdeniz, yemeni ayakkabıların yüzde 100 deri olmasına rağmen fiyatının çok uygun olduğunu söyledi.

Ayak sağlığına özen gösterenlere Gaziantep'in kültürel değerleri arasında yer alan ve "yemeni" olarak bilinen ayakkabılardan kullanmalarını tavsiye eden Gökdeniz, kullandıkları derilerin doğal olduğunu ve bu yüzden yemenilerin sağlıklı bir ayakkabı türü olduğunu vurguladı.