Vatandaşlar alışveriş yaparken bazen birçok sıkıntıyla karşı karşıya kalabiliyor. Aldığı ürünün ayıplı veya kusurlu çıkmasının ardından tüketiciler, çoğu zaman yasal olarak haklarını tam olarak bilmediğinden ve çoğu zamanda hakkını araması kendilerine pahalıya mal olmasından dolayı yasal hakkını aramıyor.

Tüketiciler, yasal haklarını bilme konusunda yeterince bilgi sahibi olmasa da Tüketici Sorunlar Hakem Heyetleri, Tüketici Mahkemeleri, 175 Alo Tüketici Hattı, Tüketici Bilgi Sistemi ve bunun gibi hak arama yollarıyla yasal haklarını arayabiliyor.

Bilinçli bir tüketici nasıl olmalıdır, bir tüketici olarak yasal hakkımızı ne kadar savunuyoruz? Gaziantepli vatandaşlar, tüketici haklarına verdikleri önemi ve bu konudaki bilgilerini İLKHA’ya anlattı.

"İstediğimiz ürünün yerine farklı, daha ucuz ve kalitesiz bir ürün geldi"

Her ay internet üzerinden birkaç defa alışveriş yaptığını ve birkaç defa sipariş ettiği ürünün yerine farklı bir ürün geldiğini belirten Mustafa Keskin, "Tabi daha önce birkaç defa canımız yandı. Aldatıcı ürünlerle ve alışverişlerle karşılaştık. İstediğimiz ürünün yerine farklı yani daha ucuz ve kalitesiz bir ürün geldi. Yine benim şansımdandır ki bana kalitesiz ürün geldi. Hiç ürünleri gelmeyen bazı arkadaşlarımız oldu. İnternet alışverişi yaparken dikkat etmemiz gereken en başta güvenilir sitelerden ve firmalardan alışveriş yapmalıyız. En başta buna dikkat etmemiz gerekiyor. Herkes tarafından bilinen güvenilir firmalardan ve sitelerden alışveriş yapmalıyız. Güvenli sitelerde de aksaklık çıkabiliyor ama en azından onlara itiraz ettiğinizde düzeltebiliyorlar. Çünkü aldığınızı biliyorsunuz. Tüketici hakları hakem heyeti var. Aksi bir durumda vatandaşlarımız buraya şikâyette bulunabilirler. Valilik ve kaymakamlıklara da şikayette bulunabilirler. Aslında bu konuda çok şikâyet merci makamları var. Vatandaşlarımız biraz internette alışverişin haricinde tüketici hakları konusunda bilgi edinirlerse daha detaylı bilgiler alabilirler. Çünkü tüketiciler birçok haklara sahiptir. Bunun yanında bir de büyük mağazalardan alışveriş yaparlarsa daha iyi olur. Büyük mağazalardan hakları aramaları daha kolay oluyor." dedi.

"Tüketici haklarımızı maalesef bilmiyoruz"

Tüketici hakları konusunda az da olsa bilinçli olduğunu belirten Hurşit Aktaş ise "Bir ürün alırken ürünün TSE’si, helal sertifikası var mı veya içeriği ya da GDO'lu ürün mü değil mi genellikle bakıyorum ama toplum olarak genelde buna dikkat etmiyoruz. Rastgele alışveriş yapanlarla çok karşılaşıyoruz. Yanıltıcı reklamlara pek kanmıyorum. Cazip kampanyalar, cazip söylemler, afişler basılıyor piyasaya dağıtılıyor. Mahallelere marketlerin dergileri dağıtıyor. Fakat burada bir ürün avantajlı iken alacağınız diğer dokuz ürün maalesef fahiş fiyatlarda. Bazen piyasanın üstündeki fiyatlarla karşılaşabiliyoruz. Fakat biz de artık sadece indirim de olan ürünü alıyoruz. Tüketici haklarımızı maalesef bilmiyoruz. Ben esnaf olduğumdan dolayı bazen alışveriş yaparken uymamız gereken kuralları biliyoruz ama genel itibari ile resmiyetini bilmiyoruz. Gerçekten ne gibi haklarımız var, bu konuda pek bir bilgimiz yok. Devletin yasal olarak bize sunmuş olduğu haklar nelerdir bunları bilmiyoruz. Bu da yetkililerin eksikliğidir. Örneğin hastanelerde hasta haklarının yer aldığı levhalar var. Vatandaşlar hastanede sıra beklerken bu haklarını okuyarak öğrenebiliyorlar. Fakat maalesef marketlerde bu yok. Bu levhaların marketlerde de olması lazım. Çünkü tüketici haklarını bilmelidir. Marketlerde de maalesef bir başıboşluk var. Bunu sadece bir market için değil bütün marketler için söylüyoruz. Bu da tabi ki bir yerde onların işine geliyor. Çünkü bilinçli tüketici istemiyorlar. Tüketici ne kadar bilinçsiz olursa onlar için o kadar daha iyidir. Ama elbette istisnalar var. Bazı marketler gerçekten tüketiciyi bilgilendiriyor." ifadelerini kullandı.

"Eşim daha bilinçli bir şekilde alışveriş yapıyor"

"Toplum olarak genelde tüketici hakları konusunda bilgimiz yok" diyen Metin Sevindi de şunları söyledi:

"Tüketici haklarını bilmememiz genelde bizim takipsizliğimizden kaynaklanıyor. Daha sonra aldığımız ürünlerden dolayı çok pişman oluyoruz. Haklarımızı bilmeyince de tekrar iade etmiyoruz, mağduriyetini biz vatandaşlar yaşıyoruz. Bu da bilgisiz bir toplum olduğumuzdan kaynaklıdır. Toplum olarak genelde tüketici hakları konusunda bilgimiz yok. Haklarımızı bilmiş olsak hiçbir sıkıntı yaşamayız. Çocuklarımı okuma alışkanlığına yönlendirdiğim için bu konuda bir sıkıntı yaşamıyoruz. Örneğin eşim benden daha bilinçli bir şekilde alışveriş yapıyor. Alışveriş yaparken dikkat etmesi gereken kurallara uyuyor. Bundan dolayı mümkün mertebe son zamanlarda alışveriş yaparken dikkat etmeye çalışıyoruz. Bir de fiyatların çok yüksek olmasından dolayı alışveriş yaparken daha dikkat ediyoruz. Alışveriş yaparken genel olarak aldığım ürünün fişini veya faturasını kaybetmiyorum. Eğer aldığım üründe herhangi bir sıkıntı yoksa o ürünü kullanıyorum. Yoksa geçerlilik süresi içerisinde müracaatımı yapıyorum. Şu ana kadar herhangi bir sorun yaşamadım. Gaziantep'te tüketici hakları heyeti var. Şu ana kadar bir sorun yaşamadım ama bu konuda bir sıkıntı yaşarsam da ne yapacağımı ve haklarımı biliyorum. Aldatıcı reklamlara kesinlikle kanıyorum. Bu konuda zaman zaman mağdur duruma düştüğümde oldu. Toplum olarak genel olarak televizyonlardan olsun her duyduğumuza inanıyoruz ama inanmamamız gerekir. Alışveriş yaparken de belirli ve güvenilir firmalardan alışveriş yapmalıyız. Özellikle güvenilirliği olan ürünlerden almalıyız. Ben alışveriş yaparken genelde bunlara dikkat ediyorum. Tercihimi güvenilir olan ürünlerden yana kullanıyorum."

"Bir ürünü alırken bütün kontrollerini yapıyorum"

Necmettin Andır da "Bir ürünü alırken ürünün kalitesine, son kullanma tarihine, ürünün defolu olup olmadığına ve buna benzer dikkat etmem konulara bakıyorum. Bir ürün alırken daha çok markaya dikkat ediyorum. Marka ve firmanın güvenilir olup olmadığını araştırıyorum. Bu konuda çok dikkatli davranıyorum. Toplum olarak tabi ki haklarımızı çok bildiğimizi sanmıyorum. Çünkü tüketici hakları konusunda zayıfız. Bir ürün defolu olduğunda genelde iade etmeyebiliyoruz, şikâyette bulunmuyoruz ama bunları yapmamız lazım." şeklinde konuştu.

"Kısmen de olsa haklarımı biliyorum"

Kısmen de olsa haklarını bildiğini belirten Hanifi Göğüş, "Bir ürün alırken muhakkak gereken kontrolleri yapıyorum. Bir de fiyatlara dikkat ediyorum. Çünkü şu anda fiyatlar çok sıkıntılı. Özellikle de hükümetin fiyatlar konusuna müdahale etmesini istiyoruz. Ben öyle bir sistemle çalışıyorum ki alışveriş yapmadan önce ne alıp almayacağıma dikkat ediyorum. İhtiyacım olan ürünleri alıyorum. İhtiyacım olmayan hiçbir ürünü almamaya çalışıyorum. Çünkü bütçemiz de artık sıkıntılı oluyor. Bu konuda da çok dikkatli olmak gerekiyor, yoksa olmuyor. Tam teşekküllü değilse de haklarımı biliyorum. İnternet üzerinden hiç bir şekilde alışveriş yapmıyorum, çünkü sıkıntı oluyor. Her yönden sizi kandırıyorlar. Vatandaşın güvenini sarstılar. İnternetten kesinlikle alışveriş yapmıyorum." diye konuştu.

"İhtiyacım olmayan ürünü almanın bir manası yoktur"

Alışveriş yaparken ihtiyacı olan ürünleri aldığını belirten Cengiz Senyücel ise "İhtiyacım olmayan ürünü almanın bir manası yoktur. İhtiyacım olan ürünleri belirleyip, ona göre alışveriş yapıyorum. Alışveriş çılgınlığımız yok. İhtiyacımız neyse onu alıyoruz. Bir ürün alırken elbette ki fiyatı başta olmak üzere bütün kontrollerini yapmamız gerekiyor. Çünkü durum artık bunu gerektiriyor. Çünkü sebze ve meyve fiyatları çok yüksek. Alışverişimizi de buna göre yapmamız lazım." diye belirtti.

"Tüketici haklarını biliyoruz ama haklarımızı aramıyoruz"

Ahmet Şahin de "Daha çok ucuz ürün aldığımız için bunlara kanıyoruz. Ucuz olan ürün ne kadar güzel olabilir? Tüketici haklarını biliyoruz ama haklarımızı aramıyoruz. Örneğin 10 TL’lik bir ürünü aldığımda 20 yere telefon açmam gerekiyor. Dolayısıyla 10 TL’lik ürün bana 50 TL'ye mal oluyor. Bundan dolayı hakkımızı aramıyoruz, hakkımızı aramamakta daha kârlı çıkıyoruz." dedi.

"Muhasebeciyim ama tüketici haklarımızı bilmiyoruz"

Elinden geldiği kadar gelişigüzel alışveriş yapmadığını ve daha çok planlı hareket ettiğini ifade eden Ramazan Devrek de "Bütçeme göre hareket ediyorum. Ben muhasebeciyim ama tüketici haklarımızı bilmiyoruz. Ancak başımıza gelirse şikayet mercilerini biliyoruz, şikayette bulunuruz." diye konuştu.

İLKHA