Covid-19 salgını gerekçesiyle Türkiye genelinde 29 Nisan Perşembe günü saat 19.00'da başlayan 17 günlük tam kapanma sürecinin dün saat 05.00 itibariyle sona ermesiyle esnaf da iş yerini açmaya başladı.

Kısa sürede tüm dünyaya yayılan ve Türkiye'de de halen etkisini sürdüren Covid-19 salgını hayatı her alanda olumsuz etkilemeye devam ediyor. Salgın sonrasında her sektörde olduğu gibi küçük esnaf da mart ayından bu yana işleri düştüğü için zor günler geçiriyor.

Salgın sürecinden bu yana zor günler geçiren esnaf, son kısıtlamalardan sonra iş yapamaz hale geldi. Salgın nedeniyle satış yapamayan ve bu zorlu süreç ile baş edemeyen birçok esnaf ise bir bir kepenk kapatmaya başladı.

Salgın sürecinden bu yana kentte birçok esnaf dükkanını hiç satış yapmadan kapatırken iş yapamayan kimi esnaf da çareyi dükkanını kapatmakta ya da devretmekte buluyor.

Salgın nedeniyle işlerinin ciddi oranda düştüğüne dikkat çeken esnaf, özellikle de küçük esnafa verilen desteklerin yetersiz olduğundan yakındı. Covid-19 salgını kısıtlamalarıyla birlikte iflas etme noktasına geldiklerine dikkat çeken esnaf, kısıtlamalarının tamamen kaldırılmasını talep ediyor.

Biriken kiralarını, faturalarını, çalıştırdıkları personelin maaşlarını artık ödemekte zorluk çeken ve bir ay boyunca umudunu Ramazan Bayramı'nda yapılacak alışverişe bağlayan esnaf, Ramazan Bayramı öncesi başlayan ve 17 gün süren tam kapanma sürecinde daha çok mağdur oldu.

Tam kapanma sürecinin kendilerini olumsuz etkilediğine dikkat çeken esnaf, bir yılı aşkın süredir çok ciddi maddi sıkıntılar yaşadıklarını ve iflas ile karşı karşıya olduklarına dikkat çekti.

Ramazan Bayramı için aldıkları ürünlerin ellerinde kaldığını ifade eden esnaf, yetkililere daha kapsamlı destek çağrısında bulundu.

Salgın sürecinde destek paketinden yararlanamadıklarını belirten esnaf, destek paketlerinin daha da genişletilmesini istedi.

"Hiçbir destek verilmeden tam kapanma kararı esnafı bitirme noktasına getirdi"

Tam kapanmadan dolayı Ramazan Bayramı öncesi mağdur olduklarına dikkat çeken züccaciyeci Erdal Beken, salgın sürecinde kapanmaların kendilerini olumsuz etkilediğini ve bu yüzden hükümetin esnafa desteğini artırması gerektiğini söyledi.

Hiçbir destek verilmeden esnafa kapatma kararının verilmesinin mağduriyetlere neden olduğunu belirten Beken, "Esnafı 17 gün içeri kapattılar. Bununla beraber kira desteği verilmedi. Gelir kaybı desteği adı altında sayın Cumhurbaşkanı beyanlarda bulundu. Fakat bu desteklerden hiçbir esnaf faydalanamadı. 17 gün esnafı kapatıyorsunuz, kira desteği vermiyorsunuz. Gelir kaybı adı altında beyanlarda bulunmanıza rağmen esnafa yardımcı olmuyorsunuz. Ülkenin lokomotifi olan küçük esnafı bu süre zarfında maalesef bitirme noktasına getirdiler. Şu anda kiralarımızı veremiyoruz, elektrik, su faturalarımızı ödeyemiyoruz. 17 günlük kapanmada esnafın belini kırdılar. Büyük esnafa hiçbir şekilde karışılmıyor. Tedarikçi firma adı altında hepsi çalışmalarına devam ediyor. Ama küçük esnaf bu süreçte bitme noktasına geldi. Küresel bir şekilde küçük esnafları sanki bitirme projesi var. Çünkü aklımıza artık bu tür şeyler geliyor." dedi.

"Bayram önce tam kapanmaya gidilmesi esnafa büyük mağduriyet yaşattı"

Esnafın tüm hazırlığını Ramazan Bayramı'na göre yaptığını ve aldıkları ürünlerin ise hepsinin ellerinde kaldığını belirten giyimci Mehmet Kaya da, "Salgın döneminde bütün insanlarda olduğu gibi esnafta da belli sıkıntılar vardı. Esnaf bayramda açık kalmak istiyordu. Fakat bayramda tam kapanmanın olması büyük sıkıntılara neden oldu. Esnaf almış olduğu ürünlerin parasını ödemekte sıkıntı yaşayacak. Esnafın kirası söz konusu, yanlarında çalışan işçilerde büyük bir sıkıntı yaşadı. İşçilerinde kendilerine göre borçları ve ödemeleri vardı. Bundan dolayı büyük bir sıkıntı yaşandı. Tam kapanmanın bu kadar uzun süreli olması yerine en azından hafta sonları kısıtlama olsaydı, daha iyi olurdu diye düşünüyorum. Bayramdan sonra tam açılma olsun diye bekledik. Fakat maalesef tam açılmada söz konusu değil. İnşallah bu konuda daha duyarlı davranılmasını bekliyoruz." ifadelerini kullandı.

"Küçük esnaf her zaman ezilen taraf oluyor"

Yusuf Çoban, "Esnaf olarak her yıl dört gözle Ramazan Bayramı'nı bekliyoruz. Ramazan Bayramı öncesinde de esnafın 10 gün kapatılması bizi bayağı bir geriye attın. Bir hafta içerisinde bizim normalde çalışma tarzımız var Ramazan Bayramı tam kapanmalı olunca esnaf olarak sıkıntı yaşadık. Borç olarak bize bayağı bir sıkıntı yaşıyoruz. Bu şekilde devam ederse küçük esnaf olarak dükkanımızı kapatmak zorunda kalacağız. Çünkü küçük esnaf bayağı sıkıntılar yaşıyor. Büyük esnaf bu durumdan pek fazla zarar görmüyor. Küçük esnaf her zaman ezilen taraf oluyor." şeklinde konuştu.

"İnsanlar eleştiri veya yorum yapmaya korkar oldu"

17 günlük kapanmanın kendilerini ekonomik açıdan 5 yıl geriye attığını dile getiren İbrahim Özger, "Sözde esnafa yardım verilecekti yardım konusunda kimse bizim kapımızı çalmadı. Ne vergiden muaf olduk ne yardıma tabi tutulduk. Herkesin keyfi yerinde fakat esnafı düşünen olmadı. AVM'ler açık ama küçük esnaf artık dükkânı açmaya bile korkuyor. İnsanlar şu an eleştiri ya da yorum yapmaya bile korkar oldu. Şu anda ne söylesek suç oluyor. Artık gerçekleri bile dile getirmekten korkuyoruz. Bu ülkede rahat rahat konuşamıyoruz." dedi.

"17 günlük kapanma nedeniyle şu anda müşterilerimize yetişemiyoruz"

Mustafa Demir, "17 gündür dükkân kapalıydı olarak gerçekten büyük maddi sıkıntılar yaşadık. Ödemesi olan esnaf ödemelerinde büyük sıkıntılar yaşadı. Allah'tan temennimiz bir daha bu sıkıntıların yaşanmaması için hepimizin kurallara dört dörtlük uyması lazım. Covid-19 sıkıntısı bütün esnafa etkilediği gibi bütün insanları da etkilemiş durumda. Bayram üzeri birçok müşterimizi tıraş edemedik, birçok ödememizi gerçekleştiremedik. Şu an dükkân çok kalabalık, yetiştiremiyoruz. Müşterimizi randevu üzerine alıyoruz. 7 gün kapanmanın etkisiyle bu kalabalık 4-5 gün ya da 1 hafta sürebilir. Bu kalabalığı azaltmak için dört elle gayret ediyoruz ve bütün azmimizle çalışarak müşterilerimize hizmet vermeye çalışıyoruz. Hijyenimize dikkat etmeye çalışıyoruz. Elimizden geldiği kadar tek kullanımlık ürünler tüketmeye çalışıyoruz. Maskemizi hiç yanımızdan hiç ayırmıyoruz. Dezenfekte konusuna elimizden geldiği kadar dikkatli olmaya çalışıyoruz ve içeriye çok kalabalık müşteri almamaya çalışıyoruz. Temennimiz herkesin kurallara dört dörtlük uymasıdır. Bir dahaki bayramda bu sıkıntıları yaşamayız inşallah." ifadelerini kullandı.