Türkiye’nin hem istihdamında ve hem de ticaretinde lokomotif olarak adlandırılan inşaat sektörü zor günler geçiriyor. Dövizdeki artış inşaat sektöründeki birçok gider kalemini arttırırken, özellikle dolarla alım satımı yapılan ve borsası bulunan demir, gider artışının en önemli kalemini oluşturdu.

İnşaat sektörünün en hareketli olduğu illerin arasında yer alan Gaziantep’te müteahhitlerin çok büyük bir kısmı nakit para sorunu yaşıyor. Ekonomik sıkıntılardan dolayı inşaat halindeki binaların çok büyük bir kısmında işler durma noktasına geldi. İnşaat malzemelerine yüzde 100’ü aşan zamların yapıldığını belirten sektör temsilcileri, yetkililerden somut adım bekliyor.

İnşaat ve konut sektörünün içinde bulunduğu sorunlara ilişkin İLKHA’ya değerlendirmelerde bulunan İnşaat Mühendisleri Odası Gaziantep Şube Başkanı Gökhan Çeliktürk, inşaat ve konut sektöründe çok ciddi sıkıntıların olduğunu, daire alacak vatandaşların daire alamadıklarını, satışlarının çok düştüğünü söyledi.

Türkiye genelinde konut satışlarında yüzde 9.2 oranında bir daralma yaşandığını hatırlatan Çeliktürk, Gaziantep’te inşaat sektöründeki daralmanın konut satışını etkilediğini, doların artmasının sektörde çok ciddi sıkıntıların yaşanmasına sebep olduğunu belirtti.

İnşaat maliyetlerindeki bu aşırı zamların önümüzdeki aylarda konut fiyatlarına yansıyacağına dikkat çeken Çeliktürk, tamamı yerli olan inşaat malzemelerine yüzde 100’ü aşan zamlar yapıldığını, bunun önüne geçilmesi için yetkililere çağrıda bulundu.

Türkiye’nin ekonomik olarak zor günler geçirdiğini ve inşaat sektörünün de bu durumdan etkilendiğini belirten Çeliktürk, “Ülkemiz son zamanlarda bir ekonomi saldırıya maruz kalmış durumdadır. Bundan dolayı dolarda büyük bir yükselişe maruz kaldık. Dövizdeki bu yükselişte ülkemizdeki faizleri tetikledi. Faizleri tetiklediği zaman faizlerin artışıyla beraber ülkemizde bir enflasyon oluştu. Tabi bu enflasyon sadece inşaat sektörünü değil bütün sektörlerde oluştu. Ama inşaat sektörü bu tür olumsuz olaylarda olumsuzluğun ilk başladığı ve olumsuzlukların en son olumsuzluğun gittiği sektörlerden bir tanesidir.” dedi.

Son dönemlerin en sıkıntılı sektörleri arasında gösterilen inşaat sektörünün zor günler geçirdiğini dile getiren Çeliktürk, tamamı yerli olan inşaat malzemelerine yüzde 100’ü aşan zamlar yapıldığını belirtti.

“Tamamen yerli olan inşaat ürünlerimize yüzde 100'ü aşan zam yapıldı”

Çeliktürk, “İnşaatlardaki maliyet artışlarında ciddi artışlar meydana geldi. Bunun büyük bir kısmı döviz ile alakalı. Dövize bağlı olan inşaat girdilerinde oluştu. Ama maalesef bakıyoruz ki yüzde 70-80-90 yerli olan ürünlerimize bile inşaatta çok ciddi şekilde maliyet artışları meydana geldi ve bu konuda özellikle hükümetimizi konu ile ilgili ciddi bir mücadeleye davet etmek istiyoruz. Tamamen yerli olan bu inşaat ürünlerimize dahi yüzde 100'ü aşacak şekilde ciddi bir artış meydana geldi. Bunun önüne geçilmesini istiyoruz.” ifadelerini kullandı.

“Gaziantep'te kat ve daire satışlarında ciddi bir düşüş yaşadık”

Bu tür ciddi artışların en fazla son kullanıcı olan vatandaşı etkilediğine dikkat çeken Çeliktürk, şunları söyledi:

“Müteahhitler genelde iş yaparken bütün girdilerini veya maliyetlerini hesaplayıp kârını koyup satış yapan insanlardır. Bu yüzden müteahhitlerimiz mecburen girdi maliyetlerini ekleyerek önümüzdeki aylarda bunları konut fiyatlarına yansıtacaklardır diye düşünüyorum. Bankalardaki aşırı faiz artışı da finansını müteahhit arkadaşlarımızı etkiliyor. Faizdeki ciddi artışlar da bize de ciddi bir finans maliyeti artışına sebep oldu. Bunların hepsini toplu halde etkisi vatandaşımıza oluyor. Bundan dolayı da tabi ki tüm Türkiye’de olduğu gibi Gaziantep'te de kat ve daire satışlarında ciddi bir düşüş yaşadık. O yüzden Sektör olarak bu artışların ve bu ciddi düşüşlerin nasıl önüne geçebiliriz bizim onun yolunu aramamız gerekiyor.”

“İnşaat malzemelerindeki ciddi artışlar müteahhitlerimizi çok zor duruma düşürdü”

İnşaat sektörü olarak KDV ve Tapu Harcı İndiriminin uzatılmasını istediklerini ifade eden Çeliktürk, “Bu konuda sektör olarak bizim çok ciddi taleplerimiz vardı. Özellikle bu maliyet artışları kamuya iş yapan meslektaşlarımızda çok ciddi sıkıntılara neden oldu ve o yüzden kamu müteahhitliği yapan arkadaşlar çok büyük sıkıntı içerisindeler, bunların talepleri var. Özellikle fiyat farkı kararnameleri bizim en büyük talebimiz. Bu konuda burada inşaat malzemelerindeki ciddi artışlar gerçekten müteahhitlerimizi aşırı derecede zor bir duruma düşürdü. Türkiye'nin de yüzde 60 ve 65’i kamu yatırımı olduğu için bu inşaat sektörünün sıkıntıları ister istemez ülkemizi ve istihdamımızı ciddi anlamda etkiler hale geldi. Bizim bu konuda devletimizden ciddi bir şekilde müteahhit arkadaşlarımızın talepleri var. Bu konuda da onların seslerine kulak vermelerini talep ediyoruz.” şeklinde konuştu.

Konut sektöründe de çok ciddi sıkıntıların olduğunu vurgulayan Çeliktürk, daire alacak vatandaşların daire alamadıklarını ve konut satışlarının düştüğünü belirterek bu konuda da bir çalışma yapılmasını ve sektörün önünün açılmasını talep ettiklerini ifade etti.

“Maliyet artışlarının aşağıya doğru çekilmesini bekliyoruz”

Son aylarda sektörde satışların tamamen durma noktasına geldiğini belirten Çeliktürk, “Gaziantep'te şu anda devam eden inşaatlarımız mevcut. İnsanoğlu olduğu sürece inşaat bir şekilde devam edecek. İnşaata başlayan ve devam eden arkadaşlarımız var. Yine piyasanın belli bir hale gelmesini bekleyen meslektaşlarımız var. Ama ciddi bir kesim şu anda girdi maliyetlerinden dolayı bekleme halindeler ve malum dolar 7 TL'ye kadar çıktı. Şu an 5,50 TL civarına düştü. Dolar artarken fiyat artışlarını yaşadık. Ama dolar düşerken fiyat düşüşlerini maalesef sektörde göremiyoruz. Bu konuda ciddi bir denetime ihtiyacımız var. Elbette serbest piyasada insanlara çok fazla girdi ve çıktılarına da bir şey diyemiyoruz. Ama bu bir milli duruştur. Şu anda ülke olarak milli bir duruş sergiliyoruz. Yine enflasyonla mücadele ediyoruz. Bu konuda da özellikle malzeme sektöründeki kişilerin veya ithalatçıların bu tür konulara dikkat ederek insanları çok fazla bir maliyet artışlarına sokmaması gerekiyor. Zaten finans açısından sıkıntılı olan inşaat sektörü en azından maliyet artışları ile ilgili biraz rahatlama bekliyor. O yüzden önümüzdeki günlerde inşallah doların düşmesi ile maliyet artışlarının aşağıya doğru çekilmesini de bekliyoruz.” diye konuştu.

 “Gaziantep, arsa maliyetleri çok yüksek bir şehir”

Gaziantep’te arsa fiyatlarının çok yüksek olduğuna dikkat çeken Çeliktürk, “Bu durum da müteahhit arkadaşlarımızı çok zor durumda bırakıyor. Hem daire fiyatları konusunda hem arsanın finansmanı konusunda çok ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Gaziantep'te bu arsa fiyatlarını bir şekilde şehri yönetenler belediyeler, valiliğimiz, odalar ve müteahhitlerimiz bir araya gelip bu arsa maliyetlerindeki düşüşü bir şekilde sağlamamız gerekiyor. İnsanlara ucuz konut üretmemiz gerekiyor. Sonuç olarak konut fiyatı, arsa fiyatı, inşaat maliyeti ve kârdan dolayı en azından inşaat maliyetini şu anda düşüremediğimiz için müteahhitlerimiz de şu anda çok ciddi kârlarını aşağı çektiler. Müteahhitlerimiz yüzde 10 civarında bir kâr koyuyorlar.  Şu anda tarihin en düşük kâr oranlarıyla inşaat yapıyorlar. O yüzden elimizde tek bir argüman kalıyor. Bu da arsa fiyatlarıdır. O yüzden arsa fiyatlarında ciddi şekilde çalışmalar yapmamız gerekiyor.” diye belirtti.

“Belediyelerin arazi satışı durdurulmalı”

Belediyelerin ihale yoluyla arazi satışı yapmalarını doğru bulmadıklarını belirten Çelüktürk, “Şöyle de bir handikapımız var. Gaziantep'te belediyelerimiz arsa satış yaparak gelir elde ediyorlar. O yüzden en ciddi arsalar satan belediyelerimiz olduğu için ciddi şekilde bir gelir elde ediyor ve belediyelerin arsa satışı gerçekleştirirken arsa maliyetlerini aşağı çekmemiz çok da gerçekçi görünmüyor. Eğer biz ülkenin 6’ncı büyük şehri isek ve ihracatta belli bir seviyeye geldiysek artık bizim milli gelirdeki belediyemizin aldığı payı da ciddi şekilde yükseltmemiz gerekiyor. Belediyemizin de tekrardan halka ait olan arsaları satma yolu ile gelir etme olayına belli bir şekilde şehir olarak ‘yok’ dememiz gerekiyor.” çağrısında bulundu.

“KDV ve Tapu Harcı İndiriminin uzatılmasını istiyoruz”

Çeliktürk, “Genel itibariyle inşaat sektörümüzün yüzde 65'i kamu yatırımı olduğu için öncelikle kamu müteahhitlerimizin bu sıkıntılarına muhakkak bir çözüm bulmamız gerekiyor. Bu konudaki fiyat farkı kararnameleri acil bir ihtiyaç durumuna gelmiş durumda.  İnşaat maliyetlerindeki artışı kontrol altına almamız gerekiyor. Gerçekten maliyetlerde ciddi bir maddi artış var mı? Yoksa suni bir artış havası mı oluşturuluyor? Bunun ciddi bir şekilde takip edilmesi gerekiyor. Şu anda yüzde 3 olan tapu harcımızda yarın itibari ile yüzde 4'e çıkacak. Bunun uzatılmasını talep ediyoruz ve konut teslimlerinde uygulanan yüzde 18'lik KDV oranı yüzde 8'de devam etmesini itiyoruz. Bu konuda ciddi şekilde taleplerimiz var. Bu konuda sektör tamamen yukarıda ülkemizi yöneten kişilerin ağzına bakıyor.” dedi.

İLKHA