Son günlerde akaryakıt, elektrik, doğal gaz ve gıda maddelerine gelen zamlar nedeniyle halk büyük bir geçim sıkıntısı yaşıyor. Her gün birçok ürüne gelen fahiş zamlar halkın alım gücünü ise günden güne düşürüyor.

Covid-19 salgınıyla birlikte geçim sıkıntısı, işsizlik, ekonomik kriz karşısında çaresiz kalan vatandaş her yeni güne zamlarla uyanırken bu durumdan işçi, memur ve emekli başta olmak üzere her kesim ciddi oranda etkileniyor.

Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik kriz Gaziantep’te pazar esnafını tezgah açamaz ve vatandaşı da ise pazara uğrayamaz duruma getirdi. Pazar esnafı, sebze ve meyve fiyatlarının zamlanmasından dolayı satış yapamamaktan şikayet ederken "ucuz ürün bulurum" umuduyla pazarı karış karış gezen vatandaşlar ise eli boş eve dönmekten dert yandı.

Semt pazarlarında satılan meyve ve sebzelerin fiyatları cep yakarken vatandaşlar ihtiyacı kadar yerine her üründen yarım kilo ve bazen de tane ile almayı tercih ediyor.

Ülke genelinde yaşanan kuraklık, Covid-19 salgını, tarım arazilerinin verimli kullanılamaması ve yüksek enflasyon nedeniyle semt pazarlarına yaklaşamayan vatandaşlar, her geçen gün artan hayat pahalılığı karşısında artım çaresiz kalıyor.

Semt pazarında kurulan tezgahlarda satışa sunulan ürünleri almak isteyen vatandaşlar, fiyatların çok pahalı olmasından, esnaf ise vatandaşların alım gücünün olmamasından yakındı.

Vatandaşlar, artık meyve ve sebzeleri yarımşar kilo aldıklarını, pazar arabasını da dolduramadan eve döndüklerini, pazar esnafı da pazara satmak için getirdikleri ürünlerinin büyük bir kısmının elinde kaldığına dikkat çekiyor.

Meyve fiyatlarının yüksek olduğunu belirten Gaziantep Semt Pazarı Sebze ve Meyveciler Dayanışma Derneği Başkanı Hurşit Kaya, yüksek fiyatlara rağmen zincir marketlere göre semt pazarlarında sebze ve meyve fiyatlarının uygun olduğunu söyledi.

“Pazar fiyatları diğer yerlere göre daha uygundur”

Fiyatların yüksek olmasının pazarcı esnafı ile ilgili olmadığını belirten Kaya, “Semt pazarları neredeyse şehrin dengesini korumaktadır. Çünkü pazarda her türlü ürün bulunmaktadır. Herkese hitap edecek fiyatlar bulunmaktadır. Fiyatı yüksek olan birkaç üründür. Diğer ürünlerin fiyatı ise genelde düşüktür. Domates 1 lira 75 kuruştan satılmaktadır, bundan daha uygun ne kadar olabilir? Pazarın dışında fiyat yüksek olabilir ama pazarda domates fiyatı uygundur. Pazar fiyatı diğer yerlere göre çok uygundur. Halkımızı pazara, fiyatları görmeye davet ediyoruz. Pazar fiyatlarını diğer yerlerle kıyaslasınlar, pazar fiyatları diğer yerlere göre daha uygundur. Bir de bu yıl sezon kurak geçtiği için bazı ürünlerin fiyatı yüksek, pazarcılar genelde küçük bir kâr oranı ile çok ürün satmaya ve çok para kazanmaya çalışır.” dedi.

“Geçen senelerde bir üründen 5-6 kilo alan vatandaş bu sene en fazla 2 kilogram alıyor”

Artan fiyatlar nedeniyle iş yapamaz hale geldiklerini söyleyen esnaf Ahmet Atılgan, “Fiyatların yüksek olması bizlik bir durum değil. Bugün domatesi 1 lira 50 kuruştan aldık ve 1 lira 75 kuruşa satıyoruz, 25 kuruş kâr oranı ile satıyoruz. Patlıcan, biber, salatalık özellikle meyve fiyatları aşırı derecede yükseldi. Biz 25-50 kuruş kâr ile satıyoruz. Milletin alım gücü yoktur. Diğer senelere göre işlerimiz bayağı düştü. Geçen senelerde bir üründen 5-6 kilo alan vatandaş bu sene en fazla 2 kilogram alıyor.” ifadelerini kullandı.

“Vatandaş gibi bizlerde fiyatları yüksek buluyoruz”

Önceki yıllarda kilo ile sebze-meyve alan vatandaşların şimdi gramla aldığına dikkat çeken Selahattin Gümüştekin, “Gerçekten fiyatlar çok yüksek. Biz de bunu biliyoruz ama elimizde olan bir durum değil. Bir ürünün kilosu 15 lira da, 2 lira da olsa bizim 50 kuruş gibi bir kârımız var. Ürünün ucuz veya pahalı olması bizim için pek bir farkı yok ama vatandaş için tabi ki üzücü bir durum. Gerçekten fiyatlar çok yüksek, müşteri sadece örneğin şeftali alsa 30-50 lira tutuyor, her çeşitten bu kadar alışveriş yapsa çok yüksek rakamları buluyor. Vatandaş gibi bizlerde fiyatları yüksek buluyoruz. Domatesin haricinde 5-6 ve 10 liranın altında ürün yok.” şeklinde konuştu.

“Fiyatlar yüksek olunca alışverişte az oluyor”

Marketlerdeki yüksek fiyatlardan kaçan tüketicinin bir umutla soluğu semt pazarlarında aldığını ancak yine pazar arabasını dolduramadan evine döndüğünü ifade eden Mahmut Kılıç, “Fiyatların yüksek olmasının bizimle bir ilgisi yoktur. Sebze ve meyve halinde fiyatlar yüksek. 1 lira 50 kuruştan aşağı ürün yoktur. Biz toptancı olduğumuz için zorla domatesi 1 lira 30 kuruşa alıyoruz, pazara getirene kadar maliyeti 1 lira 50 kuruş oluyor ve 1 lira 75 kuruştan da satıyoruz. İyi ürün getirsek pazarda satamayız. 4 liradan aşağı biber yok. Fiyatlar yüksek olunca alışverişte az oluyor, bazı vatandaşlar bir liralık biber alıyor.” diye konuştu.

“Fiyatlar yüksek olunca müşteri alamıyor”

Fiyatlar yüksek olunca satış yapamadıklarını belirten Mehmet Emin Yılmaz, “Çünkü müşterinin alım gücü yok. Müşteri olmayınca satışlarımız yarı yarıya düşüyor. Geçtiğimiz yıl kavunun kilosu 2 lira 50 kuruştu, şu an ise kavunun kilosu 5 liraya yakın fiyatta gidiyor. Geçtiğimiz yıl armudun kilosu 5-6 liraydı, bu sene ise en düşük 8 lira olmuş. Üzüm geçen sene 5 liraydı, bu sene ise 8 liradan satılıyor. Fiyatlar yüksek olunca müşteri alamıyor. 3 kilogram alacağına 1 kilogram alıyor. Allah herkese yardım etsin, çok zor durumdayız. Sadece sebze meyve değil, her şeyin fiyatı yükselmiş. Maliyetlerinde fiyatı çok yüksek.” diyerek yakındı.

“Geçen senelere göre sebze ve meyve satışlarında yarı yarıya düşüş oldu”

Sebze ve meyve fiyatlarının vatandaşın gelir düzeyine göre çok yüksek olduğunu ifade eden Mehmet Akif Kaya, “Bize ürünleri sebze ve meyve halinden pahalı alıyoruz. Fiyatlarda kalitesine göre değişiyor. Ucuz ürünlerde var ama içinde ezik ve çürük olduğu için diğer sağlam ürünlere göre daha ucuz oluyor. Kaliteli ürün aldığımızda da fiyatı yüksek oluyor ve fiyatlar da yüksek olduğundan dolayı müşteri ucuz ürünü almaya çekiniyor. Alım gücü zor olduğu için o yüzden fazla ürün alamıyorlar. Geçen senelere göre sebze ve meyve satışlarında yarı yarıya düşüş oldu.” diye konuştu.

“Marketlerde fiyatlar aşırı derecede yüksek”

Pazara alışverişe gelen vatandaşlardan Ahmet Bey, “Özellikle zincir marketlerde fiyatlar çok yüksek. Pazarda 6-7 liraya satılan şeftalinin kilolusu markette yaklaşık 17 liraydı. Marketlerde fiyatlar aşırı derecede yüksek ama pazardaki fiyatlar marketlere oranla iyi ve marketlerin çok acilen denetlenmesi gerekiyor.” çağrısında bulundu.

Ekonominin kötü gidişatından şikayetçi olan Hüseyin Mercan da sadece pazarda değil, marketlerden aldıkları ürünlerde de yüksek fiyatların kendilerini zorladığını anlattı.

“Pazarın olmadığı gün market fiyatları yüksek oluyor”

Marketlerin kıyısından bile geçilemediğini ifade eden Mercan, “İnsanlar bu kadar emek veriyor ve fiyatlarında bu şekilde olması normaldir. Pazarda olmasa marketçiler fiyatları daha da yükseltirler. Pazar olduğu sürece market fiyatları düşürüyor. Pazarların kurulduğu gün marketlerde fiyatları aşağı çekiyor. Fakat pazarın olmadığı gün market fiyatları yüksek oluyor. Yetkililerimiz çok güzel yollar yaptılar, devletin bütün milli geliri bazı yerlere gömüldü ama bu defada paramızın değeri düştü. Vatandaşın alım gücü yoktur, mevcut şartlarda bazıları uzaya çıkıyor bazıları da kuru ekmeği bulamıyor.” şeklinde konuştu.